پارک تاریخی هرسین از ۶۵٠٠ سال پیش زیستگاه انسان بوده است.

 

کشف قطعاتی از سفال های پیش از تاریخ (حدود هزاره چهارم پیش از میلاد)، نمونه های خاص زمان اشکانی و دوره‌ های مختلف اسلامی نشانه حضور انسان از هزاره چهارم پیش از میلاد تا قرن حاضر در "هرسین" است .

"مهدی رهبر" سرپرست هیأت نظارت، مشاوره و گمانه زنی موردی پارک تاریخی "هرسین" با بیان این مطلب گفت: هیأت کاوش‌ های باستان شناسی کار خود را در دو بخش شروع کرد. گمانه زنی به منظور شناخت آثار باستانی در محوطه پارک سراب هرسین با وجود محدودیت‌هایی از قبیل وجود درختان انبوه، عبور کابل های برق و لوله گذاری برای انتقال آب، در ۲٠ گمانه آزمایشی در ابعاد مختلف تا خاک بکر به اجرا در آمد. برخی از این گمانه‌ها فاقد هر گونه آثار باستانی بودند و در برخی دیگر تنها به بقایایی از شالوده دیوارهایی از بناهای معمولی دوره اسلامی برخورد کردیم که در یک لایه کنگلو مراتی (نوع خاصی از سنگ های رسوبی) در عمق حدود ۸٠ تا ۹٠ سانتی متر کنده شده اند. با توجه به دخل و تصرفاتی از قبیل خاک برداری، خاک ریزی و کند و کاوهای مختلف صورت گرفته اصل بناها از بین رفته اما از لابه لای لایه‌های به هم ریخته قطعاتی از سفال های پیش از تاریخ (حدود هزاره چهارم پیش از میلاد)، نمونه های خاص دوره اشکانی و نیز ادوار مختلف اسلامی که نشانه حضور انسان از هزاره چهارم قبل از میلاد تا قرن حاضر است به دست آمد .علاوه بر آن تعدادی ابزار سنگی متعلق به دوره پیش از تاریخ نیز کشف گردید.

وی، نظارت بر تخریب و پاک سازی محوطه از ساخت و سازهای مزاحم و ناهمگون را از دیگر اقدامات هیأت باستان شناسی پارک هرسین در بخش دوم اعلام کرد و گفت: کار از بخش شمال شرقی صخره تراش خورده، شروع شد که در عین حال بلند ترین صفه یا تراس ایجاد گردیده با بتون و سنگ های گوناگون می باشد و ایجاد جان پناه‌های اطراف این تراس نیز با هزینه‌های زیاد همراه بود. این ساخت و سازها علاوه بر آسیب به منظر صخره و آثار باستانی، محل امنی هم برای معتادان به شمار می رفت. البته در صورتی که زمان و امکانات اجازه دهد به تدریج بخش‌های سیمانی، بتونی و سنگ های قواره شده نا موزون دور تراس‌های محدوده باستانی را بر خواهیم چید تا حداقل محوطه بخش شمالی پارک به صورت اولیه در آید.

وی افزود: وجود آثار باستانی با ارزش از دوره غارنشینی تا عصر حاضر به همراه چشمه‌های جوشان و طبیعت بدیع و زیبای هرسین و نیز محوطه‌هایی گران قدر چون گنج دره (از کهن ترین زیست گاه‌های بشری است) مجموعه‌ ی بی نظیری را در این شهرستان فراهم آورده تا اشخاصی با اهداف و سلیقه‌ های متفاوت را به سوی خود بکشاند. چشم انداز فوق العاده ی این محوطه و وجود آب فراوان، توجه انسان را حداقل از هزاره چهارم قبل از میلاد، به خود جلب نموده به خصوص در دوره ساسانی که این محدوده هم چون بیستون و طاق بستان مورد توجه پادشاهان این دوره قرار گرفته و موجب شده تا آثاری از این دوره به وجود آید. از نمونه های با ارزش آن می توان به "صخره تراش خورده ساسانی به همراه حوض یک پارچه سنگی زیبا در دل آن" اشاره کرد که با وجود آن که قرار بوده نقش برجسته مهمی بر سطح آن اجرا شود و بنا به دلایلی کار بر روی آن ناتمام مانده، اما هنوز از ارزش‌های آن کاسته نشده است.

این باستان شناس گفت: هم چنین می توان از درگاهی از سنگ یک پارچه با ابعاد نزدیک به ۵ متر طول و ٣ متر عرض و پلکانی سنگی به صورت یک پارچه تراش خورده در پارک باستانی هرسین و نیز قلعه‌ای با دیوارهای سنگ لاشه و ساروج که با فاصله کمی از این پارک قرار دارد یاد کرد که متأسفانه بخش زیادی از آن مورد تجاوز شهرنشینان قرار گرفته و با ساخت و سازهایی بر روی آن، آسیب جدی به کالبد بنا وارد آوده اند. ساخت و سازهای بی رویه، تراس بندی های غیر ضروری با مواد و مصالح ناهمگون با آثار باستانی، ساختارهایی با سنگ‌های قواره شده و بتن سیمانی، رنگ آمیزی های بسیار نامطلوب بر روی این سنگ ها، اختصاص محوطه وسیعی برای نصب اسباب بازی با رنگ های تند و زننده در کنار آثار باستانی، ایجاد کیوسک فروش مواد غذایی و غیره از جمله نا همگونی‌ هایی می باشد که در این پارک باستانی به وجود آمده است. علاوه بر آن برخی از مردم نیز با نوشتن شعارهایی با رنگ های گوناگون بر روی صخره تراش خورده ساسانی، آسیب و بی حرمتی به آثار تاریخی این پارک را تکمیل کرده اند .

"مهدی رهبر" با اشاره به این نکته که خوش بختانه شهردار و شورای اسلامی شهرستان هرسین به این امر توجه کافی داشته و با دیدگاه‌ های فرهنگی قومی، درصدد اعاده حیثیت این پارک برآمده ‌اند، گفت: با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردش گری، توافق نامه ای بین پژوهش کده باستان شناسی و شهرداری هرسین به امضا رسیده تا هرسین جایگاه اولیه و ارزش و اعتبار خود را باز یابد.

گفتنی است، کاوش های باستان شناسی پارک هرسین با مجوز ریاست پژوهش گاه میراث فرهنگی و گردش گری انجام گرفت.

منبع: http://chn.ir/